Zastawek | Mizar tatarski. Wydarzenia w Białej Podlaskiej: Letnie Spotkania ze Sztuką (lipiec) Kino Letnie w Parku Radziwiłłów (sierpień) Festiwal im. Bogusława Kaczyńskiego (sierpień) Jarmark Michałowy (wrzesień) Europejski Festiwal Tradycyjnych Zabaw i Gier (wrzesień) Lubelska Regionalna Organizacja Turystyczna poleca:
Wystąpił błąd podczas wykonywania powierzonego zadania. Możliwe, że nie możesz zobaczyć tej strony, ponieważ Użyta zakładka jest nieaktualna Adres został wpisany z błędem Twoja wyszukiwarka nie odświeżyła jeszcze mapy naszej witryny Nie masz uprawnień do obejrzenia tej strony Możesz przeszukać witrynę albo przejść na stronę startową. Tytuł strony wyszukiwarki Przejdź na stronę startową Strona startowa Jeśli problem się powtarza, skontaktuj się z administratorem witryny. 403 Wniosek ten jest blokowany przez Admin Tools. Proszę zmienić tę wiadomość w opcjach składnika.
Wspomnienia niemieckiego chirurga z frontu wschodniego: „Podchodzę do łóżka dziewiętnastoletniego młodzieńca, który doznał licznych odmrożeń. Obie ręce, obie stopy- wygląda to strasznie. Wszystkie cztery kończyny są czarne i dotknięte martwica, wszystkie cztery trzeba amputować. Po twarzy chłopca ciekną łzy rozpaczy.
Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej został poprowadzony przez obszar ośmiu województw - małopolskiego, świętokrzyskiego, łódzkiego, mazowieckiego, warmińsko-mazurskiego, podkarpackiego, lubelskiego oraz podlaskiego. Swoim zasięgiem obejmuje miejsca bitew, pozostałości fortyfikacji czy cmentarze związane z Wielką Wojną, która zapisała się krwią na kartach historii. Lubelski odcinek szlaku rozpoczyna się na południu województwa - w okolicach Bełżca, zaś jego końcowy fragment zlokalizowany jest w okolicach wsi Konstantynów w powiecie bialskim. Szlak przebiega przez powiat tomaszowski, biłgorajski, kraśnicki, opolski, lubelski, lubartowski, radzyński oraz bialski. Jego łaczną długość to około 400 km. Szlak został wyposażony w znaki ułatwiające lokalizację jego kluczowych punktów. W latach 1914 – 1915 Lubelszczyzna była areną zmagań ówczesnych wielkich graczy Europy, gdzie ścierały się ze sobą polityczne wizje oraz potężne ambicje. Pierwsze działania militarne I Wojny Światowej na terenie obecnego województwa lubelskiego rozpoczęły się już w drugiej połowie sierpnia 1914 roku. Jedną z ważniejszych bitew tego okresu było starcie pomiędzy armią austro-węgierską a armią rosyjską pod Kraśnikiem, w której zwyciężyły wojska Austro-Węgier. W kolejnych miesiącach szala zwycięstwa przechylała się raz w jedną, raz w drugą stronę a o zaciętości walk świadczą pozostałe liczne wojenne cmentarze i mogiły, ujęte w przebiegu Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej. Wzmożone działania wojenne na terenie Lubelszczyzny zakończyły się wraz z odwrotem wojsk carskich na wschód pod koniec sierpnia 1915. Wybierając się na wycieczkę śladem Frontu Wschodniego zobaczymy pola bitew, pozostalości umocnień oraz mogiły i cmentarze, między innymi Cmentarz Legionistów Polskich w Jastkowie - który powstał bezpośrednio po Bitwie pod Jastkowem (3 sierpnia 1915) czy cmentarz wojenny w Niedrzwicy Dużej. Wybrane punkty lubelskiego odcinka Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej: ♦ Bełżec | powiat biłgorajski♦ Podsośnina | powiat biłgorjaski♦ Księżpol | powiat biłgorajski♦ Biłgoraj | powiat biłgorajski♦ Tarnawka Druga | powiat lubelski♦ Kraśnik | powiat kraśnicki♦ Dzierzkowice Podwody | powiat kraśnicki♦ Chruślanki Józefowskie | powiat opolski♦ Kiełczewice Dolne | powiat lubelski♦ Borzechów | powiat lubelski♦ Niedrzwica Duża | powiat lubelski♦ Strzeszkowice Duże | powiat lubelski♦ Jastków | powiat lubelski♦ Garbów | powiat lubelski♦ Grabowiec | powiat radzyński♦ Biała Podlaska
MAŁOPOLSKA. SZLAK FRONTU IW.Ś. 1.1 APK download for Android. Trail of the Eastern Front of World War I in the Malopolska province
Jak można przeczytać szlak ten został wydłużony i do 2014 roku przez tereny ośmiu województw ma zostać wytyczony ogólnopolski szlak "Wschodnioeuropejskiego frontu I wojny światowej". Szlak - według jego pomysłodawców - ma stać się atrakcją turystyczną na skalę podobną jak francuskie pomysł stworzenia szlaku wpadł dziennikarz, tłumacz literatury rosyjskiej, a obecnie pracownik wydziału turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi Michał Jagiełło. Wszystko zaczęło się od przetłumaczenia przez niego książki Aleksandra Sołżenicyna "Sierpień 1914" o ofensywie rosyjskiej w Prusach Wschodnich. "Po przetłumaczeniu książki stwierdziłem, że te same armie walczyły trzy miesiące później pod Łodzią w ramach tzw. Operacji Łódzkiej. Mamy mnóstwo cmentarzy, zachowane okopy, np. w rejonie Bolimowa, gdzie wiosną 1915 roku był pierwszy na wschodzie niemiecki atak gazowy, są pokryte okopami tereny o powierzchni nawet 600 ha" - powiedział PAP Jagiełło. "Operacja Łódzka" w listopadzie 1914 roku była jedną z największych bitew manewrowych I wojny światowej. Brało w niej udział ponad 600 tys. żołnierzy, zginęło ok. 200 tys. – 110 tys. żołnierzy armii rosyjskiej, 90 tys. z armii niemieckiej i austriackiej, w tym bardzo wielu Polaków, którzy walczyli we wszystkich trzech armiach przeciwko sobie. W okolicach Łodzi znajduje się niemal 180 cmentarzy z tego okresu, na których pochowani są żołnierze wszystkich stron konfliktu. Jagiełło przyznał, że było to swoiste odkrycie i postanowił podjąć działania, żeby stworzyć z miejsc związanych z tą bitwą atrakcję turystyczną, która może być ciekawa zarówno dla wschodniej jak i zachodniej Europy. Bardzo szybko okazało się jednak, że sama "Operacja Łódzka" w oderwaniu od całego kontekstu I wojny na ziemiach polskich jest zbyt małą atrakcją, żeby przyciągnąć turystów, których mają zachęcać do odwiedzenia Polski głównie rekonstrukcje historyczne. "Dlatego uznaliśmy, że trzeba rozszerzyć szlak na całą Polskę i poprowadzić go śladami całego frontu i bitew na ziemiach polskich. Dopiero taka skala pozwoli zainteresować nim turystów z zagranicy. Dlaczego mamy jeździć pod Verdun oglądać wielkie widowiska historyczne, skoro można je organizować w Polsce?" - ocenił Jagiełło. Pomysłem stworzenia szlaku turystycznego, który obejmowałby kilka regionów Polski zainteresował władze samorządu woj. łódzkiego. Efektem tego było powołanie dwa lata temu - z inicjatywy marszałka województwa łódzkiego - zespołu roboczego ośmiu województw ds. wytyczenia ogólnopolskiego szlaku "Wschodnioeuropejskiego frontu I wojny światowej". Wstępnie samochodowy szlak został już wytyczony i naniesiony na mapę. Będzie obejmował województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie, łódzkie, świętokrzyskie, lubelskie, małopolskie i podkarpackie. "Wszędzie tam toczyły się walki, a najtrudniejsze było ustalenie miejsc styku szlaku na granicach sąsiadujących ze sobą województwach" - dodał Jagiełło. Ustalono już także jednolite oznakowanie szlaku. Na brązowych tablicach pojawi się biały napis "Front Wschodni 1914-1918". "Była między nami dyskusja dlaczego do 1918 roku, skoro wtedy na terenie Polski walk już nie było. Ale stanęło na tym, że te daty kojarzą się z I wojną światową" - zaznaczył. Wybrane zostało też oznakowanie poszczególnych obiektów tj. muzea, okopy, transzeje, cmentarze, kościoły. Łódzki odcinek szlaku będzie przebiegał od Opoczna, poprzez Inowłódz, Piotrków Tryb., Tuszyn, Rzgów, Gadkę Starą, Łask, Zgierz, Stryków, Łowicz, Skierniewice, Rawę Mazowiecką i Bolimów z odnogami dla turystów, którzy będą chcieli pojechać np. do Uniejowa, bo tam też toczyły się walki. Pierwsze tablice informacyjne w woj. łódzkim pojawić się mają już w przyszłym roku. Niektóre województwa zrobią to dopiero w 2013 r. ponieważ ich budżety są już rozpisane i nie wszyscy przewidzieli takie wydatki. Na całym szlaku mamy w Polsce czym się pochwalić. "Są twierdze: w Przemyślu, w Modlinie, w Dęblinie, w okolicach Łodzi mamy zachowane okopy i cmentarze. Podkarpackie, gdzie był teren bitwy pod Gorlicami, ma pięknie zagospodarowany szlak cmentarzy z I wojny, Podlaskie ma twierdzę w Osowcu zwaną rosyjskim Verdun. To są miejsca czekające wciąż na odkrycie, bo chociaż istniały samodzielnie, nie były jednak ogniwami ogólnopolskiego łańcucha" - przyznał. Cały szlak ma być dopięty do 2014 roku, kiedy obchodzona będzie 100. rocznica wybuchu I wojny światowej. Wtedy też ruszy jego promocja w Europie. Przedstawiciele łódzkiego samorządu chcą, aby zrodziła się inicjatywa powołania Komitetu Honorowego Obchodów tej rocznicy. Być może z taką inicjatywą wystąpi marszałek województwa łódzkiego na Konwencie Marszałków. Historia łódzkiej bitwy i powstanie szlaku wzbudziło już duże zainteresowanie za granicą. Dwukrotnie Łódź i Koluszki odwiedził Robert Weiten, wicemer miasta Verdun, który zaproponował pomoc merytoryczną przy organizacji dużych widowisk historycznych. Zainteresowanie wykazują także przedstawiciele regionu Walonii; sygnały o zainteresowaniu płyną także z Ukrainy i Rosji, bowiem pierwsze walki w sierpniu 1914 roku miały miejsce w dzisiejszym obwodzie Kaliningradzkim. "Może powstać produkt turystyczny, który będzie propozycją dla Zachodu i Wschodu. Wiadomo, że przyjedzie tu część turystów z powodów sentymentalnych, bo pradziadkowie są pochowani na terenie Polski. Ale przyjadą też turyści zachodni, którzy raptem odkryją, że nie tylko pod Verdun, pod Ypres czy nad Sommą toczyły się walki. I wojna światowa miała krwawy przebieg na Wschodzie i de facto tutaj zadecydowały się losy powojennej Europy" - dodał Jagiełło. Szlak to także plany organizacji dużych rekonstrukcji historycznych w Łódzkiem. W przyszłym roku odbędzie się kolejna rekonstrukcja ataku gazowego pod Bolimowem. W dniach od 20 do 22 lipca wezmą w niej udział rekonstruktorzy z Polski, Rosji, Czech i Austrii. Na wiosnę planowana jest też rekonstrukcja ataku na Rogowską Kolej Wąskotorową, która podobnie jak Krośniewicka Kolej Wąskotorowa powstała podczas I wojny światowej na potrzeby frontu. "Mam nadzieję, że z czasem te rekonstrukcje będą coraz większe i będziemy zapraszać więcej grup historycznych. Od początku w zamierzeniu było, żeby zjeżdżały się do Łodzi i regionu rekonstruktorzy ze wszystkich europejskich krajów. Moim marzeniem jest, żeby Łódź i region stały się takim europejskim centrum rekonstrukcji historycznej" - powiedział Jagiełło. Projekt szlaku jest finansowany z pieniędzy własnych samorządów, ale rekonstrukcje dotowane są także ze środków unijnych. "Operacją Łódzką" zainteresowali się też filmowcy. Powstaje już film dokumentalny realizowany przez Stowarzyszenie Mroga, a także fabularyzowany dokument, którego autorem jest reżyser Paweł Siedlik, wykładowca łódzkiej szkoły filmowej. "Będzie to przypomnienie historii naszego narodowego dramatu. Polaków walczących po obu stronach frontu w armiach zaborców, często przeciwko sobie. Nikt nie ma zamiaru gloryfikować zaborców, ale chodzi o upamiętnienie zwykłych ludzi wciągniętych w wir tej strasznej wojny" - dodał. Według Jagiełły łódzką bitwą zainteresował się też rosyjski reżyser Nikita Michałkow. Być może twórca takich filmów jak "Spaleni Słońcem" i "Urga" przyjedzie w lipcu przyszłego roku do Łodzi. 11 listopada 1914 roku Rosjanie zamierzali rozpocząć wielką ofensywę, której celem miał być Berlin, Śląsk i Wiedeń. Centralnym punktem ofensywy była Łódź - ostatnie wielkie miasto na zachodniej granicy carskiego imperium. Rosjanie skoncentrowali trzy armie; w sumie 362 tys. żołnierzy. Frontem dowodził gen. Nikołaj Ruzski. Przeciwko nim stanęła niemiecka 9 Armia wzmocniona dwoma korpusami fortecznymi "Breslau" i "Posen". Niemcy znali plany Rosjan i datę ofensywy. Łącznie przeciwko siłom rosyjskim do walki stanęło ponad 250 tys. Niemców i Austriaków, a także wcielonych do armii przez zaborców Polaków. W korpusie "Posen" było ich 23 tys. W walkach pod Brzezinami zasłynął gen. Karl Litzmann. Okrzyknięto go "Lwem Brzezin" a w 1940 roku hitlerowcy na jego cześć zmienili nazwę Łodzi na Litzmannstadt. Walkami była objęta ponad połowa obecnego województwa łódzkiego; toczyły się na terenie 93 spośród 177 gmin regionu – poczynając od linii Warty, poprzez Łęczycę, Łowicz, Piotrków Tryb., południe województwa aż do granicy z obecnym woj. świętokrzyskim.
Archeologia frontu wschodniego Wielkiej Wojny jako wyzwanie, Anna I. Zalewska (red.), Wydawnictwo UMCS, Warszawa–Lublin 2021, ISBN 978-83-227954-1-5, ss. 383
Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej Ponad 100 lat minęło od wybuchy I Wojny Światowej. Pomimo tego czasu nadal można dostrzec jej znamiona i pozostałości, które niekoniecznie znajdują się wyłącznie w muzeach. Samochodowa atrakcja turystyczna może okazać się prawdziwą gratką dla entuzjastów minionych lat i wydarzeń historycznych i nie tylko. Niemcy, Austriacy i Rosjanie walczyli ze sobą, ale na terenie Polski. U siebie wojny nie mieli. Żeby się z nią spotkać, muszą przyjechać do Polski, ale wcześniej - muszą się o niej dowiedzieć. Podobnie jak Francuzi, Belgowie czy Anglicy. Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej przebiega przez osiem województw (łódzkie, warmińsko-mazurskie, podlaskie, mazowieckie, świętokrzyskie, lubelskie, małopolskie i podkarpackie). Prowadzi przez miejsca walki, obiekty i materialne ślady I Wojny Światowej na ziemiach polskich. Twórcą pomysłu jest Michał Jagiełło, dziennikarz, tłumacz literatury rosyjskiej, a obecnie pracownik wydziału turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi. Tereny te są tak bogate w historie działań wojennych tamtego okresu, że warto było z tego stworzyć atrakcję turystyczną. Turyści z zagranicy są wymagający, dlatego konieczne było rozszerzenie szlaku o ślady walki całego frontu. Na całym polskim szlaku mamy się czym pochwalić. Są twierdze w Przemyślu, w Modlinie i w Dęblinie. Podkarpackie, które było terenem bitwy pod Gorlicami, ma pięknie zagospodarowany szlak cmentarzy z I wojny, a Podlaskie - twierdzę w Osowcu zwaną rosyjskim Verdun. Co do oznakowania trasy są to brązowe tablice z napisem "Front Wschodni 1914-1918". Wskazane zostały także poszczególne obiekty tj. muzea, okopy, transzeje, cmentarze, kościoły. Utworzenie go zajęło pięć lat. W tym czasie wszystkie województwa wytyczyły przebieg szlaku na swoim terenie. Udało się skoordynować połączenia na granicach województw, uzgodnić trasy chronologicznie, bowiem front na terenie Polski przesuwał się od 1914 do 1916 roku, opracować i wydać mapy, foldery i przewodniki. Bibliografia: link link Oᗪ ᖇEᗪᗩKTOᖇᗩ Do napisania tego skłoniła mnie czysta ciekawość, bo również w mojej okolicy powstały tablice dot. szlaku. Nie wiedziałam na jakiej zasadzie powstają, czy jest ich więcej, czy jest to jakaś akcja państwowa. Mam nadzieję, że być może kogoś tym zainteresowałam lub jeżeli miał podobne rozmyślenia wyjaśniłam "co to takiego?". Więcej informacji znajdziecie wpisując zagadnienie w przeglądarce, a jeżeli mieszkacie w którymś z podanych województw również dostępne online są mapy, listy punktów czy nawet aplikacje online. Dajcie znać co macie blisko siebie! Takie tablice znajdują się najbliżej mnie: Niestety z powodu warunków pogodowych i dość później już godziny nie podjechałam pod sam kamień, dlatego zdjęcie jego samego wklejam już nie ze zdjęć własnych a Internetu. Kamień znajduje się w leśniczówce Zacisze.
Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej powstał, by przybliżyć pamięć o wydarzeniach, które przed wiekiem kształtowały świat, jaki dziś znamy. W przewodniku zaprezentowano obiekty na szlaku, a także sytuację polityczno-społeczną w regionie przed wybuchem Wielkiej Wojny oraz przebieg walk na froncie wschodnim w latach 1914
Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Kostek - 10-10-2009 ' napisał(a):Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej Marszałkowie ośmiu województw podpisali w Łodzi list intencyjny w sprawie utworzenia „Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej”. Przebiegać będzie przez Łódzkie i Warmińsko-Mazurskie, Podlaskie, Mazowieckie, Świętokrzyskie, Lubelskie, Małopolskie i Podkarpackie. Pamiątkami po wydarzeniach sprzed bez mała wieku są cmentarze, twierdze, wciąż zachowane okopy, unikalne sieci kolei wąskotorowych budowanych w latach 1914-1915 na potrzeby frontu. W Małopolsce powstał pomysł stworzenia „Panoramy bitwy gorlickiej” na miarę Panoramy Racławickiej, a na Podkarpaciu przygotowania dla zwiedzających twierdzy Przemyśl. – Nie chodzi tylko o restauracje miejsc, gdzie stacjonowało wojsko, ale także zbudowania dróg dojazdowych do twierdzy – mówi Zbigniew Cholewiński, marszałek województwa Podkarpackiego. – Na ten cel przeznaczymy 5 mln euro. Projekt ma zostać sfinansowany w dużej części z pieniędzy unijnych. – Chcemy, żeby w przyszłości projekt rozciągnąć na inne kraje, przez które przebiegał front: Rosję, Białoruś, Litwę, Słowację, Węgry – mówi Michał Jagiełło z urzędu marszałkowskiego w Łodzi. – Byłoby to wydarzenie na skale światową. Podobne miejsca na zachodzie Europy są oblegane. Na cmentarzu w Verdum stoją setki krzyży, a nasze nagrobki z tego czasu niszczeją. Większość z nich są to polskie groby, rodaków walczących przeciwko sobie w armiach zaborczych. Fronty zachodni i wschodni mają zostać oznaczone tak samo: drzewami mirabelek, które są symbolem doświadczonej przez pierwszą wojnę Lotaryngii. Na polach bitwy pod Verdum, o którym uczą się w szkołach całej Europy, zginęło milion żołnierzy, a pod Gorlicami, o czym mało kto wie, dwa miliony. To na froncie wschodnim tworzył się podział kontynentu wytyczony na kongresie w Wersalu. źródło: Świetna inicjatywa ! RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Andi2 - 09-12-2009 Z wypowiedzi Pana marszałka wynika że "Na polach bitwy pod Verdum, o którym uczą się w szkołach całej Europy, zginęło milion żołnierzy, a pod Gorlicami, o czym mało kto wie, dwa miliony." I tu dosyć znacznie rozmija się z faktami bo w rzeczywistości 2 mln. żołnierzy nie zginęło w walkach pod Gorlicami tylko w całej tzw. ofensywie karpackiej, czyli we wszystkich walkach rozgrywających się od Krakowa po Dniestr. Gdzie rzeczywiście operacja pod Gorlicami wydaje się być najważniejsza, jednak wg oficjalnych danych brało w nich udział po stronie austro-węgierskiej i niemieckiej 217 tys. żołnierzy, a po stronie rosyjskiej ok. 80 tys. RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Wujek Samo Zło - 09-12-2009 Indykatywny wykaz indywidualnych projektów kluczowych Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 MIEJSCE 31. Zagospodarowanie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępniania dla turystyki kulturowej, etap I Orientacyjny koszt całkowity projektu (w tym maksymalny poziom dofinansowania z UE) - 20,980 mln PLN (17,825 mln PLN) Przewidywany okres realizacji projektu (od roku do roku) - 2011-2012 Miejsce realizacji projektu - Gminy Bircza, Krasiczyn, Krzywcza, Medyka, Orły, Gmina Wiejska Przemyśl, Gmina Miejska Przemyśl, Stubno, Żurawica Instytucja odpowiedzialna za realizację projektu - Gmina Miejska Przemyśl Uzasadnienie realizacji projektu - Głównym celem projektu są działania mające na celu ochronę i zachowanie dziedzictwa kulturowego wraz z otoczeniem oraz sprzyjanie ekonomicznej aktywności poprzez poprawę stanu środowiska dla rozwoju działań turystycznych - turystyki kulturowej, a także zagospodarowanie turystyczne węzłowych elementów obszaru, objętego budową oraz działaniami wojennymi dawnej Twierdzy Przemyśl. Przedmiotem projektu jest teren dawnej twierdzy wraz z rozległymi przedpolami, będącymi równocześnie wielkim polem bitwy z lat 1914-1915. Cele projektu zostaną osiągnięte poprzez realizację zadania inwestycyjnego polegającego na zagospodarowaniu obiektów i terenów wchodzących w skład zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl. Dla uzyskania zintegrowanej ochrony, zarządzania tym terenem oraz harmonijnego jego urządzania, przyjęto docelowo utworzenie zespołu 16 parków kulturowych. Projekt jest zbieżny z celem nadrzędnym 6 Osi Priorytetowej RPO Turystyka i Kultura jakim jest wzrost udziału turystyki w gospodarce regionu oraz ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój instytucji kultury. Beneficjent jest zgodny z kategorią beneficjenta wymienioną w wykazie beneficjentów dla 6 osi priorytetowej Turystyka i kultura, w pkt 18 a URPO WP (jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia). Przedsięwzięcie realizowane w ramach projektu mieści się w katalogu przykładowo wymienionych rodzajów projektów (opis 6 osi priorytetowej, pkt 14 URPO WP - rewaloryzacja, konserwacja, renowacja, restauracja oraz zachowanie obiektów dziedzictwa kulturowego wraz z otoczeniem, a także ich adaptacja na cele kulturalne lub turystyczne). Projekt wykazuje spójność z poniższymi dokumentami: Strategią Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2020 (obszar strategiczny: Gospodarka regionu, Priorytet 4: Turystyka jako czynnik rozwoju społecznogospodarczego województwa, obszar strategiczny: Współpraca międzynarodowa, Priorytet 2: Współpraca na rzecz rozwoju turystyki, ochrony i wykorzystania dziedzictwa kulturowego); Strategią Rozwoju Turystyki dla Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 (z celem nadrzędnym: uczynienie z turystyki kluczowej gałęzi gospodarki regionu, obszar priorytetowy 1 - Produkt turystyczny, cel strategiczny 1 Stworzenie ciekawej i unikalnej oferty turystycznej w oparciu o istniejący potencjał woj. Podkarpackiego, obszar priorytetowy 3 - Przestrzeń turystyczna, cel strategiczny 3 Zrównoważony rozwój i zarządzanie przestrzenią turystyczną). Realizacja projektu przyczyni się do osiągnięcia wskaźników wymienionych w RPO WP, jak również wymienionych w liście wskaźników kluczowych ustalonej przez MRR dla systemu informatycznego SIMIK 2007-2013 w załączniku nr 3 do Wytycznych w zakresie warunków gromadzenia i przekazywania danych w formie elektronicznej. RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - stebla - 26-03-2010 Malopolska juz zaczyna dzialac Mam nadzieje, ze i u nas tez cos ruszy. RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Wujek Samo Zło - 11-05-2010 Bramy forteczne w Przemyślu będą wyremontowane Nowiny, Autor: Norbert Ziętal Prawie wszystkie bramy forteczne w Przemyślu przedstawiają opłakany widok. Zamiast być atrakcją turystyczną, szpecą miasto swoim wyglądem. Wkrótce ma się rozpocząć ich remont. Brama "Na Zniesieniu” przy ul. Przemysława. Tuż obok fortu XVI "Zniesienie”. Zbudowana w latach 1873-1880. W sąsiedztwie znajdują się górna stacja kolejki krzesełkowej, tor saneczkowy, taras widokowy i bar. Zabytek przedstawia opłakany widok. - Ten mur ledwo się trzyma. Blacha pordzewiała, stoi woda. Nawet trawa nie jest wykoszona - narzeka Jan Hołówka, przewodniczący Kapituły Polskiego Forum Szwejkowego. Obrazu dopełniają stojące obok bramy trzy kontenery na śmieci. Hołówka nie może się nadziwić, że miasto, które rozwój turystyki opiera o twierdzę, nie jest w stanie zadbać o najprostsze rzeczy. - Aż grzech, że coś takiego niszczeje. Jeszcze nie tak dawno tędy jeździło się samochodem, bo obok, w miejscu obecnej drogi, był wał. Teraz brama ledwo się trzyma. Przecież niewielkim kosztem można by chociaż uporządkować teren wokół niej - mówi Hołówka. Od razu rzuca pomysłami, na urządzenie tego miejsca. Choćby stoisko z pamiątkami, jakiś "szlaban" po przejściu którego turysta otrzymywałby przepustkę do Twierdzy Przemyśl. Beata Kot, specjalista do spraw ochrony i konserwacji zabytków Urzędu Miejskiego w Przemyślu, wyjaśnia, że ta brama jak również dwie inne, Sanocka Dolna i Sanocka Górna, są przewidziane do renowacji. - Prace przy tych bramach rozpoczną się w przyszłym roku, a zakończą w 2012. Pieniądze będą pochodzić z programu realizowanego przez Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl, finansowanego z Regionalnego Programu Operacyjnego – mówi Beata Kot. A co z pozostałymi bramami? Choćby Dobromilską, przy wjeździe do Przemyśla ul. Słowackiego? Na razie nie są ujęte w planach. Rafał Porada z Kancelarii Prezydenta Przemyśla obiecuje, że służby komunalne przypilnują bieżących spraw związanych z utrzymaniem czystości w pobliżu bram. RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Wujek Samo Zło - 20-05-2010 Aż grzech, że bramy niszczeją Życie Podkarpackie, Do 2012 roku gruntownie odrestaurowane mają zostać trzy przemyskie bramy forteczne. Co z pozostałymi, na razie nie wiadomo. A szkoda, bo to mógłby być kolejny element słynnej Twierdzy Przemyśl, który działałby na wyobraźnię turystów. Oprócz ponad stuletniej bramy "Sanockiej Dolnej", w której swoją siedzibę ma Przemyskie Stowarzyszenie Dobrego Wojaka Szwejka, pozostałe obiekty przedstawiają opłakany stan. Choć i ta pierwsza została poważnie uszkodzona, kiedy w jej filar uderzył rozpędzony bus. Doszło wówczas do pęknięcia ceglanej arkady. Na szczęście kilka dni temu Wydział Ochrony Środowiska UM w Przemyślu poinformował o rozpoczęciu przygotowań do remontu trzech bram fortecznych: "Na Zniesieniu", "Sanockiej Dolnej" i "Sanockiej Górnej". Projekt pod hasłem "Zagospodarowanie trasy od Bramy Sanockiej Dolnej do Bramy na Zniesieniu" realizowany będzie przez Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl. - Prace przy tych bramach rozpoczną się w przyszłym roku, a zakończą w 2012. Pieniądze będą pochodzić z Regionalnego Programu Operacyjnego - mówi specjalistka ds. ochrony i konserwacji zabytków Urzędu Miejskiego w Przemyślu Beata Kot. Może stoisko z pamiątkami? Z remontu bramy "Na Zniesieniu", znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie górnej stacji kolejki krzesełkowej, toru saneczkowego i tarasu widokowego, ogromnie cieszy się dr Jan Hołówka, pasjonat Twierdzy Przemyśl. - Mur ledwo się trzyma. Blacha pordzewiała. Trawa niewykoszona. Aż grzech, że coś takiego niszczeje. Jeszcze nie tak dawno jeździło się tędy samochodem, bo obok, w miejscu obecnej drogi, był wał. Teraz brama ledwo się trzyma. Przecież teren wokół niej można by niewielkim kosztem uporządkować. Można na różne sposoby urządzić to miejsce. Choćby zrobić stoisko z pamiątkami, postawić jakiś szlaban, po przejściu którego turysta otrzymywałby specjalną przepustkę do Twierdzy Przemyśl - mówi. - Dobrze byłoby, aby pozostałe bramy odzyskały dawny blask, choćby brama Dobromilska, przy wjeździe do Przemyśla od ulicy Słowackiego - dodaje. RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Wujek Samo Zło - 06-07-2010 Pasjonaci alarmują: przemyskie forty są rozkradane na potęgę Nowiny, Autor: Norbert Ziętal O przyszłości przemyskiej twierdzy i jej zagospodarowaniu dla turystów dyskutowali członkowie nowopowołanej Rady Konsultacyjno-Naukowej przy Związku Gmin Fortecznych. Związek powstał w 2008 roku, łączy dziewięć gmin, na terenie których są forty. Jego członkowie chcą utworzyć i zagospodarować Zespół Parków Krajobrazowych Twierdzy Przemyśl. Taka forma ma umożliwić wpisanie przemyskiej twierdzy na listę pomników historii. W dalszej kolejności wpis na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego UNESCO. Obecnie mają być wykonywane prace w ramach I etapu, który obejmuje około 20% obiektów Twierdzy Przemyśl. Na jego realizację zabezpieczone jest 5 mln euro z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego. Forty i inne obiekty twierdzy będą zinwentaryzowane. Zostaną ustawione tablice informacyjne oraz wykonane prace zabezpieczające i adaptacyjne na konkretnych obiektach. Tymczasem pasjonaci fortyfikacji wskazują, że pomimo kolejnych wielkich planów, nadal nic się w sprawie twierdzy nie robi. Poza nielicznymi przykładami zagospodarowania fortów przez osoby prywatne. - W Przemyślu i okolicach kwitnie szaber pola bitwy. Nasilił się ostatnio, ma charakter profesjonalny. Wkrótce może nie być co pokazać - twierdzi Andrzej Zaręba z Krakowa. Obiekty są również dewastowane, często bez reakcji właściwych władz. W większości wciąż zarośnięte dziką roślinnością, bez dogodnego dojazdu, nieprzyjazne turystom. - Przyjeżdżają ludzie z Niemiec, Szwajcarii i po odwiedzeniu drugiego fortu są już znudzeni. Obecne promowanie miasta pod tym kątem jest antypromocją. Jeden turysta złą opinię przekaże następnym i nikt tu nie przyjedzie. Najpierw coś zróbmy a potem promujmy - mówi Tomasz Idzikowski, pasjonat twierdzi, w Przemyślu największy autorytet w tej dziedzinie. Idzikowski twierdzi, że wstydem jest brak odpowiedniego muzeum, które poświęcone byłoby twierdzy. - Turyści przyjeżdżają i są zainteresowani twierdzą. Obecnie przygotowujemy ekspozycję o twierdzy - mówi Jacek Błoński z Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej. Katarzyna Martyna i Kacper Jakubowski, architekci krajobrazu i autorzy pracy dyplomowej o zagospodarowaniu twierdzy, wskazują na inne niebezpieczeństwa, które mogą zmniejszyć turystyczną atrakcyjność twierdzy. - Ze wzgórz łuczycko-aksmanickich są obecnie doskonałe widoki na sylwetki kilku fortów. Taki szlak widokowy jest bardzo atrakcyjny dla turystów. Jednak na tym terenie pojawiły się zalesiana. Obecnie nie są jeszcze problemem, ale za jakieś 20 lat przesłonią widok. Problemem jest też grodzenie pól, nawet na szlakach turystycznych - mówi Jakubowski. RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Wujek Samo Zło - 12-10-2011 Przemyślanin: zaopiekuję się słupem telefonicznym Nowiny, Autor: Norbert Ziętal Do naszych czasów przetrwały zaledwie dwa takie słupy telefoniczne. Pochodzą z czasów Twierdzy Przemyśl. Jeden niszczeje przy drodze Żurawica - Kańczuga. Chce się nim zaopiekować prywatny pasjonat. - Nawet dzisiaj widać, jaka to była solidna robota. Pomimo, że tyle lat nikt się nim nie interesował, to nie jest w najgorszym stanie - ocenia Piotr Kosiorowski, pasjonat twierdzy, a zawodowo przemyski chirurg. Jest społecznym opiekunem zabytków. Posiada nadaną przez prezydenta Przemyśla legitymację opiekuna, z numerem dwa. - Kilka lat temu dostaliśmy ten słup pod opiekę od ówczesnego wójta Żurawicy. Teraz przekazujemy go panu Kosiorowskiemu - mówi Jan Hołówka, lider przemyskich szwejków. Słup telefoniczny, na sporej betonowej podstawie, od ponad 100 lat stoi tam, gdzie postawili go Austriacy, którzy budowali przemyską twierdzę. W Orzechowcach, przy głównej drodze. Codziennie przejeżdżają tędy setki samochodów. Prawdopodobne jest, że żaden z kierowców nie zwraca uwagi na stary słup. Przede wszystkim dlatego, że jest słabo widoczny, praktycznie wchłonięty przez gałęzie dużego drzewa. Są na nim również ślady działalności złomiarzy. Ukradli jedną z czterech płyt. Więcej nie dali rady, choć widać, że się starali. Nie byli w stanie pokonać solidnych nitów i oderwać blachy. - Najpierw trzeba będzie przyciąć drzewo i oczyścić słup ze śmieci. Później zakonserwuję go odpowiednimi materiałami, a obok lub na nim umieszczę tabliczkę informacyjną - opowiada pan Piotr. Według innego pomysłu, słup po zakonserwowaniu mógłby być przewieziony w bardziej eksponowane miejsce. Tak stało się niedawno z kopułą pancerną z jednego z fortów. Obecnie stoi przed gmachem Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej. Drugi, poaustriacki słup telefoniczny znajduje się obok drogi dojazdowej do fortu "Optyń". RE: Turystyczny Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - Wujek Samo Zło - 27-12-2011 Turystyczny szlak I wojny światowej Wirtualny Nowy Przemysł, Do 2014 roku przez tereny ośmiu województw ma zostać wytyczony ogólnopolski szlak "Wschodnioeuropejskiego frontu I wojny światowej". Szlak - według jego pomysłodawców - ma stać się atrakcją turystyczną na skalę podobną jak francuskie Verdun. Na pomysł stworzenia szlaku wpadł dziennikarz, tłumacz literatury rosyjskiej, a obecnie pracownik wydziału turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi Michał Jagiełło. Wszystko zaczęło się od przetłumaczenia przez niego książki Aleksandra Sołżenicyna "Sierpień 1914" o ofensywie rosyjskiej w Prusach Wschodnich. - Po przetłumaczeniu książki stwierdziłem, że te same armie walczyły trzy miesiące później pod Łodzią w ramach tzw. Operacji Łódzkiej. Mamy mnóstwo cmentarzy, zachowane okopy, np. w rejonie Bolimowa, gdzie wiosną 1915 roku był pierwszy na wschodzie niemiecki atak gazowy, są pokryte okopami tereny o powierzchni nawet 600 hektarów - powiedział Jagiełło. "Operacja Łódzka" w listopadzie 1914 roku była jedną z największych bitew manewrowych I wojny światowej. Brało w niej udział ponad 600 tysięcy żołnierzy, zginęło około 200 tysięcy - 110 tysięcy żołnierzy armii rosyjskiej, 90 tysięcy z armii niemieckiej i austriackiej, w tym bardzo wielu Polaków, którzy walczyli we wszystkich trzech armiach przeciwko sobie. W okolicach Łodzi znajduje się niemal 180 cmentarzy z tego okresu, na których pochowani są żołnierze wszystkich stron konfliktu. Jagiełło przyznał, że było to swoiste odkrycie i postanowił podjąć działania, żeby stworzyć z miejsc związanych z tą bitwą atrakcję turystyczną, która może być ciekawa zarówno dla wschodniej jak i zachodniej Europy. Bardzo szybko okazało się jednak, że sama "Operacja Łódzka" w oderwaniu od całego kontekstu I wojny na ziemiach polskich jest zbyt małą atrakcją, żeby przyciągnąć turystów, których mają zachęcać do odwiedzenia Polski głównie rekonstrukcje historyczne. - Dlatego uznaliśmy, że trzeba rozszerzyć szlak na całą Polskę i poprowadzić go śladami całego frontu i bitew na ziemiach polskich. Dopiero taka skala pozwoli zainteresować nim turystów z zagranicy. Dlaczego mamy jeździć pod Verdun oglądać wielkie widowiska historyczne, skoro można je organizować w Polsce? - ocenił Jagiełło. Pomysłem stworzenia szlaku turystycznego, który obejmowałby kilka regionów Polski zainteresował władze samorządu województwa łódzkiego. Efektem tego było powołanie dwa lata temu - z inicjatywy marszałka województwa łódzkiego - zespołu roboczego ośmiu województw ds. wytyczenia ogólnopolskiego szlaku "Wschodnioeuropejskiego frontu I wojny światowej". Wstępnie samochodowy szlak został już wytyczony i naniesiony na mapę. Będzie obejmował województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie, łódzkie, świętokrzyskie, lubelskie, małopolskie i podkarpackie. - Wszędzie tam toczyły się walki, a najtrudniejsze było ustalenie miejsc styku szlaku na granicach sąsiadujących ze sobą województwach - dodał Jagiełło. Ustalono już także jednolite oznakowanie szlaku. Na brązowych tablicach pojawi się biały napis "Front Wschodni 1914-1918". - Była między nami dyskusja dlaczego do 1918 roku, skoro wtedy na terenie Polski walk już nie było. Ale stanęło na tym, że te daty kojarzą się z I wojną światową - zaznaczył. Wybrane zostało też oznakowanie poszczególnych obiektów tj. muzea, okopy, transzeje, cmentarze, kościoły. Łódzki odcinek szlaku będzie przebiegał od Opoczna, poprzez Inowłódz, Piotrków Trybunalski, Tuszyn, Rzgów, Gadkę Starą, Łask, Zgierz, Stryków, Łowicz, Skierniewice, Rawę Mazowiecką i Bolimów z odnogami dla turystów, którzy będą chcieli pojechać np. do Uniejowa, bo tam też toczyły się walki. Pierwsze tablice informacyjne w województwie łódzkim pojawić się mają już w przyszłym roku. Niektóre województwa zrobią to dopiero w 2013 roku ponieważ ich budżety są już rozpisane i nie wszyscy przewidzieli takie wydatki. Na całym szlaku mamy w Polsce czym się pochwalić. - Są twierdze: w Przemyślu, w Modlinie, w Dęblinie, w okolicach Łodzi mamy zachowane okopy i cmentarze. Podkarpackie, gdzie był teren bitwy pod Gorlicami, ma pięknie zagospodarowany szlak cmentarzy z I wojny, Podlaskie ma twierdzę w Osowcu zwaną rosyjskim Verdun. To są miejsca czekające wciąż na odkrycie, bo chociaż istniały samodzielnie, nie były jednak ogniwami ogólnopolskiego łańcucha - przyznał. Cały szlak ma być dopięty do 2014 roku, kiedy obchodzona będzie 100. rocznica wybuchu I wojny światowej. Wtedy też ruszy jego promocja w Europie. Przedstawiciele łódzkiego samorządu chcą, aby zrodziła się inicjatywa powołania Komitetu Honorowego Obchodów tej rocznicy. Być może z taką inicjatywą wystąpi marszałek województwa łódzkiego na Konwencie Marszałków. Historia łódzkiej bitwy i powstanie szlaku wzbudziło już duże zainteresowanie za granicą. Dwukrotnie Łódź i Koluszki odwiedził Robert Weiten, wicemer miasta Verdun, który zaproponował pomoc merytoryczną przy organizacji dużych widowisk historycznych. Zainteresowanie wykazują także przedstawiciele regionu Walonii; sygnały o zainteresowaniu płyną także z Ukrainy i Rosji, bowiem pierwsze walki w sierpniu 1914 roku miały miejsce w dzisiejszym obwodzie Kaliningradzkim. - Może powstać produkt turystyczny, który będzie propozycją dla Zachodu i Wschodu. Wiadomo, że przyjedzie tu część turystów z powodów sentymentalnych, bo pradziadkowie są pochowani na terenie Polski. Ale przyjadą też turyści zachodni, którzy raptem odkryją, że nie tylko pod Verdun, pod Ypres czy nad Sommą toczyły się walki. I wojna światowa miała krwawy przebieg na Wschodzie i de facto tutaj zadecydowały się losy powojennej Europy - dodał Jagiełło. Szlak to także plany organizacji dużych rekonstrukcji historycznych w Łódzkiem. W przyszłym roku odbędzie się kolejna rekonstrukcja ataku gazowego pod Bolimowem. W dniach od 20 do 22 lipca wezmą w niej udział rekonstruktorzy z Polski, Rosji, Czech i Austrii. Na wiosnę planowana jest też rekonstrukcja ataku na Rogowską Kolej Wąskotorową, która podobnie jak Krośniewicka Kolej Wąskotorowa powstała podczas I wojny światowej na potrzeby frontu. - Mam nadzieję, że z czasem te rekonstrukcje będą coraz większe i będziemy zapraszać więcej grup historycznych. Od początku w zamierzeniu było, żeby zjeżdżały się do Łodzi i regionu rekonstruktorzy ze wszystkich europejskich krajów. Moim marzeniem jest, żeby Łódź i region stały się takim europejskim centrum rekonstrukcji historycznej - powiedział Jagiełło. Projekt szlaku jest finansowany z pieniędzy własnych samorządów, ale rekonstrukcje dotowane są także ze środków unijnych. "Operacją Łódzką" zainteresowali się też filmowcy. Powstaje już film dokumentalny realizowany przez Stowarzyszenie Mroga, a także fabularyzowany dokument, którego autorem jest reżyser Paweł Siedlik, wykładowca łódzkiej szkoły filmowej. - Będzie to przypomnienie historii naszego narodowego dramatu. Polaków walczących po obu stronach frontu w armiach zaborców, często przeciwko sobie. Nikt nie ma zamiaru gloryfikować zaborców, ale chodzi o upamiętnienie zwykłych ludzi wciągniętych w wir tej strasznej wojny - dodał. Według Jagiełły łódzką bitwą zainteresował się też rosyjski reżyser Nikita Michałkow. Być może twórca takich filmów jak "Spaleni Słońcem" i "Urga" przyjedzie w lipcu przyszłego roku do Łodzi. * * * 11 listopada 1914 roku Rosjanie zamierzali rozpocząć wielką ofensywę, której celem miał być Berlin, Śląsk i Wiedeń. Centralnym punktem ofensywy była Łódź - ostatnie wielkie miasto na zachodniej granicy carskiego imperium. Rosjanie skoncentrowali trzy armie; w sumie 362 tysięcy żołnierzy. Frontem dowodził gen. Nikołaj Ruzski. Przeciwko nim stanęła niemiecka 9 Armia wzmocniona dwoma korpusami fortecznymi "Breslau" i "Posen". Niemcy znali plany Rosjan i datę ofensywy. Łącznie przeciwko siłom rosyjskim do walki stanęło ponad 250 tysięcy Niemców i Austriaków, a także wcielonych do armii przez zaborców Polaków. W korpusie "Posen" było ich 23 tysiące. W walkach pod Brzezinami zasłynął generał Karl Litzmann. Okrzyknięto go "Lwem Brzezin" a w 1940 roku hitlerowcy na jego cześć zmienili nazwę Łodzi na Litzmannstadt. Walkami była objęta ponad połowa obecnego województwa łódzkiego; toczyły się na terenie 93 spośród 177 gmin regionu - poczynając od linii Warty, poprzez Łęczycę, Łowicz, Piotrków Trybunalski, południe województwa aż do granicy z obecnym województwem świętokrzyskim. W "Operacji Łódzkiej" strategiczne zwycięstwo odnieśli Niemcy, bo udaremnili ofensywę na Berlin. Pod względem taktycznym zwyciężyli Rosjanie, gdyż nie dopuścili do okrążenia swoich sił w samej Łodzi, którą opuścili 6 grudnia 1914 roku.
Kup teraz: Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej Małop. za 5,00 zł i odbierz w mieście Tarnów. Szybko i bezpiecznie w najlepszym miejscu dla lokalnych Allegrowiczów.
Na szlaku liczącym 455 km, przebiegającym przez osiem powiatów, są twierdze, koszary, muzea, pola bitew i 400 cmentarzy, na których pochowano ok. 60 tys. żołnierzy różnej narodowości Austriaków, Niemców, Czechów, Słowaków, Węgrów, Rosjan, Polaków. Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu. A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne! Szlak Fontu Wschodniego I wojny światowej wiedzie trasą bitew i zmagań z lat 1914-15. Zaczyna się od twierdzy Kraków, skąd wyruszyła tak ważna dla przyszłej Polski I Kompania Kadrowa Józefa Piłsudskiego. Wiedzie w kierunku północnym – przez Jurę Krakowsko-Częstochowską, następnie na południe gdzie stoczono bitwy pod Łapanowem i Limanową, potem w kierunku Gorlic i Tarnowa. Na szlaku liczącym 455 km, przebiegającym przez osiem powiatów, są twierdze, koszary, muzea, pola bitew i 400 cmentarzy, na których pochowano ok. 60 tys. żołnierzy różnej narodowości Austriaków, Niemców, Czechów, Słowaków, Węgrów, Rosjan, Polaków. Mogiły, często imienne, czasem zbiorowe. Wtedy nie było ważne, kto przegrany, kto wygrany. Każdego zmarłego na wojnie należało uczcić i traktować jako bohatera. Powojenne dzieła sztuki Przy tworzeniu galicyjskich cmentarzy wojennych pracowało ok. 40 architektów. Wyróżniało się wśród nich kilku, m. in. Dušan Jurkovič (Słowak), Jan Szczepkowski (Polak) i Hans Mayr (Niemiec). Współpracowali z nimi, rzeźbiarze, malarze, rysownicy, inżynierowie budownictwa, fotograficy, a nawet ogrodnicy i cała rzesza rzemieślników. Architekci prześcigali się w pomysłach na najlepszy projekt i wystrój cmentarza (ogłaszano konkursy) by tworzyć działa sztuki. Musieli jednak trzymać się specjalnych zaleceń dotyczących kompozycji. Obiekt taki musiał posiadać reprezentacyjne wejście, ogrodzenie, a także główną oś kompozycyjną podkreśloną schodami bądź aleją, a w centralny miejscu powinien stać zwieńczony krzyżem postument, wysoki krzyż, obelisk albo kaplica. Mogiły ziemne formowano w kształt kopców i wieńczono krzyżami drewnianymi bądź żeliwnymi, robiono też nagrobki betonowe i z kamienia. Nagrobki „niemieckie” ozdabiano wieńcem z liści dębu, „austriackie” – wieńcem laurowym, „rosyjskie” – wieńcem lipowym (najczęściej jednak krzyż był dwuramienny), „żydowskie” – gwiazdą Dawida. Na każdym cmentarzu odczytamy sentencję tworzoną przez poetów i literatów, często autorstwa kapitana Hansa Hauptmanna, zasłużonego kierownika Wydziału Grobów Wojennych. Dla pamięci potomnych Cmentarze starano się ulokować w eksponowanych miejscach – przy drogach, w centrach miejscowości, a zwłaszcza na widokowych wzgórzach. Doskonale wkomponowane były w otoczenie, wpasowywały się w kształt terenu, i wpisywały się w krajobraz okolicy. Z jednego widać było następny, z następnego kolejny, itd – układ ten nazywano paciorkami różańca. Do wszystkich cmentarzy prowadziły drogi oznaczone kamiennymi słupami z numerem kolejnym obiektu. Poczytaj więcej o okolicy:
Jak wyglądało życie w Łodzi podczas I wojny światowej? Łódź w 1914. Rabunkowa polityka Niemców. Kiedy wybuchła wojna Łódź znajdowała się pod zaborem rosyjskim. Jednak w grudniu 1914
Jest to ogólnopolska inicjatywa - włączyło się osiem województw (łódzkie, warmińsko-mazurskie, podlaskie, mazowieckie, świętokrzyskie, lubelskie, małopolskie i podkarpackie), której celem jest stworzenie nowej trasy turystycznej o znaczeniu ogólnopolskim, prowadzącej przez miejsca walki, obiekty i materialne ślady I Wojny Światowej na ziemiach polskich. Małopolska jako pierwsza podjęła działania zmierzające do realizacji tego zamierzenia. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego ogłosił wiosną 2010 r. konkurs grantowy na realizację I etapu Szlaku. W wyniku konkursu zadanie zostało powierzone Oddziałowi PTTK "Ziemi Tarnowskiej" w Tarnowie. Koordynatorem projektu został Powiat Tarnowski, natomiast partnerem projektu Powiat Gorlicki. Powołano również panel ekspertów, w składzie którego znaleźli się historycy, przedstawiciele powiatów, instytucji kultury, przewodnicy turystyczni, urzędnicy. (Cytat za: oficjalną stroną projektu) Na szlaku znajdą się najcenniejsze obiekty i miejsca, które są niemymi świadkami wydarzeń z lat 1914-1918, zbiory zgromadzone w muzeum w Gorlicach, pola bitew, Muzeum Lotnictwa w Krakowie, forty leżące na Szlaku Twierdzy Kraków. Teren Małopolski usiany jest licznymi cmentarzami, na których pochowano tysiące żołnierzy różnej narodowości Austriaków, Niemców, Czechów, Słowaków, Węgrów, Rosjan, Polaków, stąd też na szlak zostaną wpisane największe wojenne cmentarze Małopolski. Przebieg szlaku w Małopolsce: - Tarnów - pierwsze miasto niepodległe: Pomnik Nieznanego Żołnierza, siedziba garnizonu austriackiego, siedziba garnizonu rosyjskiego, koszary, szpital wojskowy, szlak cmentarzy I wojny światowej, - Zakliczyn - cmentarz wojenny nr 293, - Lubinka - Dąbrówka Szczepanowska:kompleks trzech cmentarzy wojennych nr 191, 192 i 193, - Łowczówek - cmentarz wojenny legionistów nr 171, - Bogoniowice - cmentarz wojenny nr 138, - Staszkówka - cmentarz wojenny nr 118, - Łużna - wzgórze Pustki - cmentarze wojenne nr 123 i 122. Na ziemi gorlickiej, w czasie I wojny światowej (1914-1918) miała miejsce jedna z największych bitew na froncie wschodnim. W trakcie tzw. operacji gorlickiej zginęło tysiące żołnierzy po obu walczących stronach, w tym wielu Polaków. Jako obywatele państw zaborczych walczyli oni naprzeciw siebie w armii rosyjskiej i austriackiej. Po tych wydarzeniach pozostało tutaj ponad osiemdziesiąt cmentarzy. Największym na terenie Galicji Zachodniej jest położony na wzgórzu Pustki, na skraju wsi Łużna, cmentarz oznaczony numerem 123. Jest on również największą nekropolią żołnierzy węgierskich poza granicami Republiki Węgierskiej. - Gorlice - Góra Cmentarna: cmentarz wojenny nr 91, - Gorlice - Muzeum PTTK, ul. Wąska 7, - Małastów - cmentarz wojenny nr 60 na Przełęczy Małastowskiej, - Nowy Sącz: cmentarz komunalny - kwatera wojskowa, cmentarz nr 350, cmentarz komunalny - kwatera legionistów, Dąb Wolności - planty - posadzony w 1918 r. jako symbol odzyskania wolności, - Marcinkowice: cmentarz wojenny nr 352, dwór, w którym w 1914 r. przebywał J. Piłsudski, - Wzgórze Jabłoniec: cmentarz nr 368 - Limanowa, - Limanowa: kwatera na cmentarzu komunalnym - cmentarz nr 366, dom, gdzie mieszkał Piłsudski, ul. M. B. Bolesnej, - Przełęcz Rydza-Śmigłego (Chyszówki) - Chyszówki, - Kamionka Mała - cmentarz nr 357, - Muchówka - Leszczyna - cmentarz nr 308, - Wieliczka - kwatera wojskowa nr 381 na cmentarzu komunalnym, - Wzgórze Kaim - obelisk - Kraków, - Twierdza Kraków - Fort Prokocim, - Twierdza Kraków - Fort Kosocice, - Twierdza Kraków - Fort Rajsko, - Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, - Szlak Twierdzy Kraków - odcinek południowy, rozpoczyna się na skrzyżowaniu ulic Rybitwy i Golikówka, a kończy przy Forcie św. Benedykta na wzgórzu Lasoty na Krzemionkach, - Szlak Twierdzy Kraków - odcinek północny, ta część szlaku rozpoczyna się w rejonie Fortu Mogiła przy przystanku tramwajowym na ul. Igołomskiej, a kończy się na skrzyżowaniu ulic T. Kościuszki i św. Bronisławy na Salwatorze, - Twierdza Kraków - Fort Grębałów, - Twierdza Kraków - Fort Krzesławice, - Muzeum "Otwarta Twierdza" - Fort nr 44 Tonie, - Kraków, ul. Oleandry - miejsce wymarszu I Kompanii Kadrowej, - Michałowice-Komora - obelisk, - Rzeplin - dwa cmentarze wojenne, - Skała: kwatera wojenna na cmentarzu komunalnym, pomnik, - Jangrot - Cieplice - cmentarz wojenny, - Krzywopłoty - Bydlin - miejsce bitwy z udziałem legionistów, - Kaliś (Ogonów) - cmentarz wojenny "Kaliś", - Miechów: pomnik, kwatera wojskowa na cmentarzu komunalnym, - Książ Wielki: pałac, kwatera wojskowa na cmentarzu. Oficjalne otwarcie szlaku planowane jest w 2014 roku. Opracowano na podstawie serwisu Małopolski Instytut Kultury.
wojewÓdztwo ŚwiĘtokrzyskie szlak frontu wschodniego i wojny Światowej przewodnik turystyczny koŃskie stĄporkÓw skarŻysko- -kamienna wĄchock starachowice suchedniÓw ostrowiec ŚwiĘtokrzyski bodzentyn. kunÓw kielce ĆmielÓw oŻarÓw wŁoszczowa nowa słupia opatÓw maŁogoszcz zawichost chĘciny. morawica
Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej przebiega przez 8 województw (lubelskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie). Szlak otwarty zostanie w 2014 r., w setną rocznicę wybuchu I wojny światowej. Trasa szlaku będzie wiodła w pobliżu obiektów historycznych z lat 1914-1918 i miejsc upamiętniających wydarzenia i działania wojenne, jakie rozegrały się na frocie wschodnim. Fort 49 „Krzesławice” uczestniczył w działaniach I wojny światowej w ramach tak zwanej I fazy Bitwy o Kraków w listopadzie 1914 roku. MAPA PRZEBIEGU SZLAKU FRONTU WSCHODNIEGO I WOJNY ŚWIATOWEJ W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM. Obiekty na Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej w Małopolsce: Tarnów-pierwsze miasto niepodległe: Pomnik Nieznanego Żołnierza,siedziba garnizonu austriackiego, siedziba garnizonu rosyjskiego, koszary, szpital wojskowy, szlak cmentarzy I wojny światowej. Zakliczyn: cmentarz wojenny nr 293. Lubinka: Dąbrówka Szczepanowska: kompleks trzech cmentarzy wojennych nr 191, 192 i 193. Łowczówek: cmentarz wojenny legionistów nr 171. Bogoniowice: cmentarz wojenny nr 138. Staszkówka: cmentarz wojenny nr 118. Łużna: wzgórze Pustki, cmentarze wojenne nr 123 i 122. Gorlice Góra Cmentarna: cmentarz wojenny nr 91, Muzeum PTTK Małastów: cmentarz wojenny nr 60 na Przełęczy Małastowskiej. Nowy Sącz: cmentarz komunalny – kwatera wojskowa, cmentarz nr 350, cmentarz komunalny– kwatera legionistów, Dąb Wolności–posadzony w 1918 r. jako symbol odzyskania wolności. Marcinkowice: cmentarz wojenny nr 352, dwór, w którym w 1914 r. przebywał J. Piłsudski. Limanowa: Wzgórze Jabłoniec, cmentarz nr 368–Limanowa, kwatera na cmentarzu komunalnym– cmentarz nr 366, dom, gdzie mieszkał Piłsudski, ul. M. B. Bolesnej. Przełęcz Rydza-Śmigłego (Chyszówki) – Chyszówki. Kamionka Mała: cmentarz nr 357. Muchówka:Leszczyna – cmentarz nr 308. Wieliczka: kwatera wojskowa nr 381 na cmentarzu komunalnym. Kraków: Wzgórze Kaim – obelisk,Twierdza Kraków – Fort Prokocim, Twierdza Kraków – Fort Kosocice – OST, Twierdz Kraków – Fort Rajsko, Muzeum Lotnictwa w Krakowie, Szlak Twierdzy Kraków – odcinek południowy, Szlak Twierdzy Kraków – odcinek północny, Twierdza Kraków-Fort Grębałów. Twierdza Kraków -Fort Krzesławice, Muzeum „Otwarta Twierdza”-Fort nr 44 Tonie, ul. Oleandry–miejsce wymarszu I Kompanii Kadrowej. Michałowice-Komora: obelisk ustawiony na granicy zaboru austriackiego i rosyjskiego, na pamiątkę obalenia słupów granicznych w 1914 r. Rzeplin: dwa cmentarze wojenne. Skała: kwatera wojenna na cmentarzu komunalnym,pomnik. Jangrot–Cieplice: cmentarz wojenny. Krzywopłoty-Bydlin: miejsce bitwy z udziałem legionistów. Ogonów: cmentarz wojenny „Kaliś”. Miechów: pomnik,kwatera wojskowa na cmentarzu komunalnym. Książ Wielki: pałac,kwatera wojskowa na cmentarzu.
Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej w zamierzeniu ma połączyć i wyeksponować wszystkie ważniejsze miejsca na których w latach 1914 – 1918 toczyły się walki. Współpraca samorządów i organizacji turystycznych z poszczególnych regionów ma wykreować produkt turystyczny o znaczeniu międzynarodowym oraz w pełni wykorzystać
Nie znaleziono żadnych wyników Nie znaleziono szukanej strony. Proszę spróbować innej definicji wyszukiwania lub zlokalizować wpis przy użyciu nawigacji powyżej. Szukaj: Najnowsze wpisy Wystawa “Przyszłym pokoleniom. 60 lat misji Narodowego Instytutu Dziedzictwa” otwarta w Lublinie Uroczystości odpustowe ku czci św. Rocha z obrzędem błogosławieństwa zwierząt w Mikstacie Wystawa “Przyszłym pokoleniom. 60 lat misji Narodowego Instytutu Dziedzictwa” w Lublinie, Toruniu, Niemodlinie i Wrocławiu Dr hab. Katarzyna Zalasińska: Dziedzictwo kulturowe jest ważnym elementem w procesie rewitalizacji Wystawa plenerowa „Warstwy. Dziedzictwo archeologiczne Mazowsza” Najnowsze komentarzeKomentator WordPress o Projekt „Etnograficzna podróż Adolfa Dygacza”
BOSZ: SZLAKIEM WSCHODNIEGO FRONTU I WOJNY Szczegóły Grzegorz Micuła 19 marzec 2016 Po zabójstwie austriackiego arcyksięcia Ferdynanda z małżonką w Sarajewie
Jak poinformowała dyrektor Departamentu Promocji Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego Elżbieta Kantor, na ukończeniu jest pierwszy etap projektu polegający na inwentaryzacji obiektów rekomendowanych do wpisania na szlak, opracowaniu koncepcji jego przebiegu a także projektu wizualizacji graficznej szlaku (logotyp, projekt tablic informacyjnych i znaków drogowych). Prace nad nowym szlakiem dziedzictwa kulturowego potrwają do 2014 roku. Władze małopolski powierzyły realizację tego zadania Oddziałowi PTTK Ziemi Tarnowskiej. Partnerami projektu zostały Starostwa Powiatowe w Tarnowie i Gorlicach. "Mamy nadzieję, że projekt ten przyczyni się do przywrócenia właściwej rangi działaniom wojennym i wydarzeniom, jakie rozegrały się na froncie wschodnim, których znaczenie dla Europy było równie ważne, jak wydarzenia z Frontu Zachodniego" - zaznaczyła Kantor. Stworzenie Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej będzie także jednym z wydarzeń, związanych ze zbliżającą się 100. rocznicą wybuchu I Wojny Światowej. Jak zaproponowano na trasie szlaku miałyby znaleźć się Kraków, Limanowa, Gorlice oraz Tarnów. Turyści, którzy będą nim podążać będą mogli oglądać autentyczne pola bitew i wędrować w poszukiwaniu mogił swoich przodków, którzy polegli w walkach. Jednym z punktów na szlaku miałyby być Gorlice zwane "Polskim Verdun". W 1915 roku miała tam miejsce największa operacja militarna frontu wschodniego, zakończona zwycięstwem armii niemieckiej i austrowęgierskiej oraz przerwaniem frontu rosyjskiego. Na wytyczonym szlaku miałaby pojawić się także Twierdza Kraków, czyli zespół około 200 fortyfikacji i innych budowli militarnych znajdujących się w Krakowie oraz jego okolicach. Małopolska jest także usiana wojennymi cmentarzami, w których pochowanych są tysiące żołnierzy różnej narodowości: Austriacy, Niemcy, Czesi, Słowacy, Węgrzy, Rumuni, Włosi, Rosjanie i Polacy. Stąd koncepcja zakłada również wpisanie na szlak najcenniejszych wojennych cmentarzy. Samorządowcy chcą także pokazać, że w Małopolsce zaczęła się droga do niepodległości. Stąd włączenie do szlaku elementów legionowych takich jak wymarsz Pierwszej Kompanii Kadrowej utworzonej przez Józefa Piłsudskiego. Atrakcją dla turystów mają być również unikatowe zabytki lotnicze zgromadzone w Muzeum Lotnictwa Polskiego. Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej będzie docelowo ponadregionalną trasą turystyczną, przebiegającą przez województwa: łódzkie, warmińsko-mazurskie, podlaskie, mazowieckie, świętokrzyskie, lubelskie, małopolskie i podkarpackie. Idea szlaku zrodziła się już kilka lat temu, a przypieczętowana została w 2009 roku w Łodzi poprzez podpisanie pomiędzy przedstawicielami ośmiu województw listu intencyjnego, dotyczącego współpracy i koordynacji działań przy jego wytyczaniu.
W województwie małopolskim powstał Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej. Na jego trasie znalazły się między innymi forty Twierdzy Kraków, muzea oraz liczne cmentarze wojenne. W niektórych miejscach można zobaczyć ocalałe ślady okopów i innych umocnień polowych, a także obiekty wojskowe, takie jak dawne koszary, siedziby
O PORTALU Portal to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy. Więcej Polska w XX wieku Łódź (PAP) - Osiem województw połączy wkrótce Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej. List intencyjny w sprawie utworzenia szlaku podpisali w czwartek w Łodzi marszałkowie województw: łódzkiego, lubelskiego, małopolskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Wszyscy zadeklarowali, że podejmą wspólne działania, których głównym celem jest przywrócenie pamięci o Polakach poległych w armiach zaborczych w latach 1914-1915. "I Wojna Światowa pochłonęła 10 milionów istnień ludzkich. Austro-Węgry, Niemcy i Rosja wcieliły do swoich armii 3,5 miliona Polaków, którzy nie mieli najmniejszych szans dotrzeć do naszych Legionów. 400 tys. z nich zginęło w bratobójczej walce. Ich dramat nie może być zapomniany" - powiedział marszałek województwa łódzkiego Włodzimierz Fisiak. Michał Jagiełło z łódzkiego urzędu marszałkowskiego podkreślił, że świat doskonale zna i pamięta front zachodni I wojny światowej. "Wszyscy znają Verdun, Ypres, Marnę czy Sommę. O froncie wschodnim zapomniano. O tym, że pod Verdun zginęło ok. 1 mln żołnierzy wiedzą niemal wszyscy. Nie mają natomiast pojęcia, że bitwa pod Gorlicami pochłonęła dwa razy więcej ofiar" - powiedział Jagiełło. Zaznaczył, że tysiące mogił i cmentarzy sprzed ponad 90 lat wrosło w pejzaż ośmiu polskich województw, na terenie których toczyły się krwawe walki. Wszędzie zachowały się stare okopy, transzeje, twierdze i dokumenty, które są niemym świadectwem historii. Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej - w zamierzeniu sygnatariuszy listu intencyjnego - ma się stać produktem turystycznym o europejskim znaczeniu, przypominającym tragiczne zdarzenia z historii Europy. Szlak ma się też stać płaszczyzną dialogu i współpracy międzynarodowej. "Front wschodni obejmował też obecny obwód kaliningradzki, Litwę, Białoruś, Ukrainę i Słowację. Jeśli zaproponujemy jego przedłużenie i rozszerzenie poza granice Polski, to otworzą się możliwości wymiany młodzieży, wspólnych imprez i widowisk artystycznych, konferencji naukowych, inscenizacji walk itp. Jednocześnie będzie to przestroga na przyszłość i ostrzeżenie przed bezsensem wojny" - wyjaśnił Fisiak. Symbolem szlaku mają być drzewa śliwy-mirabelki. Pomysł zasadzenia najdłuższej w Europie alei mirabelek powstał podczas wizyty łódzkich samorządowców w Verdun. "Mirabelki pokoju" nie będą jednak tworzyć zwartego szpaleru drzew od Verdun do Polski. "Wystarczy, że od jednego drzewa będzie widać następne" - powiedział Jagiełło. 22 października w Koluszkach (Łódzkie) ma się odbyć pierwsze robocze spotkanie, podczas którego rozpoczną się prace nad szczegółową koncepcją szlaku i jego promocją.(PAP) duk/ hes/ jbr/ NAJNOWSZE 53. Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich – od 19 do 26 sierpnia w Zakopanem Zbiórka ukraińskich książek dla małych uchodźców; powstanie minibiblioteka Festiwal Wędrowny Na Gotyckim Szlaku – od niedzieli Otwarcie wystawy „Wenus. Schulz / Cranach” w Kordegardzie – w czwartek Dyrektorzy Teatru Studio i Teatru Dramatycznego z podpisanymi umowami Newsletter Oświadczam, że wyrażam zgodę oraz upoważniam Muzeum Historii Polski, ul. Mokotowska 33/35, W-wa (dalej MHP) jako Administratora danych osobowych oraz wszelkie podmioty działające na rzecz lub zlecenie MHP do przetwarzania moich danych osob. (e-mail) w zakresie i celach niezbędnych do otrzymywania newslettera od dnia wyrażenia tej zgody do jej odwołania. Jestem świadomy/a, że mam prawo w dowolnym momencie odwołać zgodę oraz że odwołanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody udzielonej przed jej wycofaniem. Jestem też świadomy/a, że przysługuje mi prawo dostępu do moich danych, do ich sprostowania, do ograniczenia przetwarzania, do przenoszenia danych, do sprzeciwu wobec przetwarzania. COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Tablica informacji turystycznej informująca o przebiegu frontu wschodniego podczas pierwszej wojny światowej. Róg ulic Tamka i Warszawskiej w Tomaszowie. CC0.jpg
Przebiegać będzie przez Łódzkie i Warmińsko-Mazurskie, Podlaskie, Mazowieckie, Świętokrzyskie, Lubelskie, Małopolskie i Podkarpackie. Pamiątkami po wydarzeniach sprzed bez mała wieku są cmentarze, twierdze, wciąż zachowane okopy, unikalne sieci kolei wąskotorowych budowanych w latach 1914-1915 na potrzeby frontu. W Małopolsce powstał pomysł stworzenia „Panoramy bitwy gorlickiej” na miarę Panoramy Racławickiej, a na Podkarpaciu przygotowania dla zwiedzających twierdzy Przemyśl. – Nie chodzi tylko o restauracje miejsc, gdzie stacjonowało wojsko, ale także zbudowania dróg dojazdowych do twierdzy – mówi Zbigniew Cholewiński, marszałek województwa Podkarpackiego. – Na ten cel przeznaczymy 5 mln euro. Projekt ma zostać sfinansowany w dużej części z pieniędzy unijnych. – Chcemy, żeby w przyszłości projekt rozciągnąć na inne kraje, przez które przebiegał front: Rosję, Białoruś, Litwę, Słowację, Węgry – mówi Michał Jagiełło z urzędu marszałkowskiego w Łodzi. – Byłoby to wydarzenie na skale światową. Podobne miejsca na zachodzie Europy są oblegane. Na cmentarzu w Verdum stoją setki krzyży, a nasze nagrobki z tego czasu niszczeją. Większość z nich są to polskie groby, rodaków walczących przeciwko sobie w armiach zaborczych. Fronty zachodni i wschodni mają zostać oznaczone tak samo: drzewami mirabelek, które są symbolem doświadczonej przez pierwszą wojnę Lotaryngii. Na polach bitwy pod Verdum, o którym uczą się w szkołach całej Europy, zginęło milion żołnierzy, a pod Gorlicami, o czym mało kto wie, dwa miliony. To na froncie wschodnim tworzył się podział kontynentu wytyczony na kongresie w Wersalu.
.
